چرا شوروی و آمریکا در بهمن 57 برای یکدیگر خط و نشان می کشیدند؟

اعتراضات مردم ایران به رژیم پهلوی به رهبری امام خمینی که در نهایت در 22 بهمن 57 به پیروزی رسید، به قدری برای ابرقدرتهای جهان عجیب و دور از انتظار بود که هر کدام در تحلیلهای خود، فرضیه ای مبتنی بر حمایت خارجی را لحاظ می کرد.

به گزارش جهان مانا، اوج این خط و نشان‌ها به روزهایی می‌رسید که محمدرضا پهلوی از کشور خارج شده بود و هر روز بر حجم اعتراضات و تظاهرات‌های مردم در شهرهای مختلف افزوده می‌شد. در همین راستا بود که شوروی، آمریکا را متهم کرد که قصد دارد در ایران کودتایی شبیه شیلی به راه بیندازد و آمریکا نیز مدعی بود شوروی دست به تجهیز وسیع نظامی در قفقاز زده است.

مقامات آمریکا و شوروی به‌قدری نگران تحولات ایران بودند که صراحتا نگرانی خود را بیان کرده و برای یکدیگر خط‌ ونشان می‌کشیدند.

از جمله هارولدیراون وزیر دفاع وقت آمریکا که اعلام کرد: هرگونه مداخله نظامی شوروی در اوضاع ایران آشوب‌زده موجب خواهد شد که آمریکا نیز به این مداخله پاسخ متقابل دهد.

طبق خبری که روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس در هشتم بهمن 57 منتشر کرده، وزیر دفاع آمریکا، جزییات و شکل پاسخ به مداخله احتمالی شوروی را روشن نکرد و فقط به گفتن تحرکات روسیه بسنده کرد و گفت: نیروهای مسلح شوروی در منطقه قفقاز مرکب از 20 لشکر در یک سطح پایین از حالت آماده‌باش قرار دارند و 400 هواپیما از این لشکرهای زمینی حمایت می‌کنند.

به همین خاطر وزیر دفاع آمریکا تاکید کرد اگر نیروهای شوروی مستقر در قفقاز میزان آمادگی خود را به حالت درجه یک ارتقا دهند و درصدد مداخله برآیند، در چنین حالتی این مداخله روس‌ها پاسخ متقابل آمریکا را در پی خواهد داشت.

نگرانی‌های کاخ سفید از مداخله شوروی در تحولات ایران به حدی بود که حتی برخی از برنامه‌ریزان پنتاگون پیشنهاد داده بودند یک نیروی ویژه یک‌صدهزارنفری از نیروهای هوابرد و تفنگ‌داران دریایی برای انتقال به منطقه خلیج‌ فارس اختصاص داده شود چرا که «بی‌ثباتی اوضاع ایران ممکن است بزرگ‌ترین خطرهای فوری را در منطقه و خلیج‌فارس پیش روی ما قرار دهد.»

"علاقه دیرین روس‌ها نسبت به منطقه خلیج‌فارس و نیز بالا رفتن هزینه‌های سوخت داخلی شوروی" دو انگیزه مهمی بود که از نظر وزیر دفاع آمریکا می‌توانست مستمسک دخالت نظامی روسیه در ایران شود.

شوروی: سیا در ایران تحریکات کمونیستی می‌کند

اما  این فقط آمریکا نبود که به شوروی اخطار می‌داد، بلکه خودش متهم به دخالت در مشارکت در اعتراضات ایران هم می‌شد.

البته بیشتر، رسانه‌های شوروی در قالب تحلیل و مقاله این اتهامات را به واشنگتن وارد می‌کردند و نه مقامات این کشور. از جمله خبرگزاری تاس، ژنرال هایزر معاون فرمانده نیروهای آمریکا در اروپا را متهم کرد که درصدد تدارک یک کودتای نظامی شبیه شیلی در ایران است و هدف از این کودتا «ازبین‌بردن جنبش انقلابی مردم ایران و استقرار یک دیکتاتوری تمام‌عیار متمایل به آمریکاست و این کودتا با آگاهی کامل واشنگتن در حال تدارک است.»

ارگان ارتش شوروی در مقاله‌ای سرویس‌های مخفی سازمان سیا را متهم کرد که در ایران دست به تحریکات کمونیستی زده‌اند. به گزارش روزنامه کیهان در تاریخ 15 بهمن 57 ، این خبر را خبرگزاری فرانسه منتشر کرد و به نقل از خبرگزاری رسمی روسیه افزود: یک واحد از نظامیان سیا با کمونیست جلوه دادن خود، در نهضت مخالفان شاه فعالیت می‌کنند.

بنا بر ادعای ارگان رسانه‌ای ارتش شوروی، "این واحد نظامی مأموریت دارد که در نهضت مخالفان شاه  تفرقه ایجاد کند و موجبات برخورد با ارتش را فراهم سازد تا اینکه دارودسته نظامی ایران آزاد شود؛ ولی هدف اصلی سیا این است که کمونیست‌ها را به تحریک توده‌های مردم به قیام مسلحانه و نهضت کمونیستی بین‌المللی را به دخالت در امور داخلی ایران متهم کند.

 

دیدگاه